ЭЫДҰ. Экономикалық дамушылығының жаңартылған болжамы (2016ж. маусым)
Ертеде өткізілген және өткізіліп жатқан қысқарылған реформалардың әсері, өнімдіріліктің болымсыз өсімі, сату, инвестиция саласының төмен белсенділігі, біріккен нашар сұраныс және жабдықтаушының әлсіз дамушылығы, а.ж. маусым айында таралған алдын-ала болжамға сәйкес ағымдағы жылда ЭЫДҰды нашар дамушылық күтуде. Соңғы айларда дамылыған экономиканың ішкі сұраныстарының қысқаруына қатысты, ерекше АҚШта, экономикалық белсенділіктің қысқаруына көптеген дамушы елдерге қысымшылық үстеуде. Саяси ынталандыру Қытайдан сұраныс сүйемелдендіруіне қарамастан, Ресей және Бразилия елдері терең белгісіздік жағыдайда.
Кәсіп жағынан жаңа сұраныстардың құлау деңгейінің салдарынан биылғы жылы жер жүзілік сатылымның дамушылығы әлсіз болуы күтілуде, ал 1 тоқсан мандымсыз немесе нөлдік өсім көрсетпек, әсіресі азиялық экономиканы жанасады. Сонымен бірге, шикізаттың деңгей бағасы салыстырмалы төмен болып қалмақ, бұл нарықтағы тауарлардың басымдық ұсынысының салдары және сұраныс дамушылығына мүмкіндіке қатысты алаңдаушылық болуы болып табылады.
Ертеректеу көрсеткіштердің төмендеуіне, биылғы жылдың қаржы нарығының ахуалы жақсарғанына қарамастан, активтердің бағаларының құлауы, тиімді айырбас бағамы өсуі және АҚШта несиелеу пайыз ставкасының көтерілүіне қатысты несиелеу ахуалының нашарлауына мүмкіндік тудыруы, Жапония және еуроаймақтың қосымша қуаттау шараларына қарамастан, 2015 жылдың екінші жартысымен салыстыра отыра қаржылық жағыдай жалпы тым қатты болмақ. Жалпы баяу әлемдік дамушылық 2016 жылдың екінші жартысында қалыптасуы басталып және 2017 жылы жалғасады.
Осылайша, ағымды жылы әлемдік ЖІӨА 3 пайызға және 2017 жылы 3,3 паыйзға өсуі қарайлауда. Тиісінше ЭЫДҰ елдерінің ЖІӨА бұл ретте 1,8 және 2,1 пайызға ұлғаймақ. Атап өтүге тиісті, бұрынғы ЭЫДҰ болжамында дүниежүзілік экономиканың дамушылық деңгейі 2016 жылы 3,3 пайызға және 2017 жылы 3,6 пайызға өсітінін, ал тиісінше өздік ұйымына – 2,2 және 2,3 пайыз көрсеткен.
22 елдің дамуы жақсаратының және 12 елдің - нашарлауын бағалауда. Бұл ретте, 2016 жылы ең жөғары ЖІӨА өсімі (+4,1)- Ирландияда, 2017 жылы - (+4,1пайызға) -Түркияда өсіуі орын алмақ. Сонымен қатар ағымдағы жылда Грецияның ЖІӨАсы 1,2 пайызға құлдырауы күтілүде, яғни айтарлықтай бұрынғы бағалаудан минусты 0,2 пайызға жаманырақ.
Ертеде өткізілген және өткізіліп жатқан қысқарылған реформалардың әсері, өнімдіріліктің болымсыз өсімі, сату, инвестиция саласының төмен белсенділігі, біріккен нашар сұраныс және жабдықтаушының әлсіз дамушылығы, а.ж. маусым айында таралған алдын-ала болжамға сәйкес ағымдағы жылда ЭЫДҰды нашар дамушылық күтуде. Соңғы айларда дамылыған экономиканың ішкі сұраныстарының қысқаруына қатысты, ерекше АҚШта, экономикалық белсенділіктің қысқаруына көптеген дамушы елдерге қысымшылық үстеуде. Саяси ынталандыру Қытайдан сұраныс сүйемелдендіруіне қарамастан, Ресей және Бразилия елдері терең белгісіздік жағыдайда.
Кәсіп жағынан жаңа сұраныстардың құлау деңгейінің салдарынан биылғы жылы жер жүзілік сатылымның дамушылығы әлсіз болуы күтілуде, ал 1 тоқсан мандымсыз немесе нөлдік өсім көрсетпек, әсіресі азиялық экономиканы жанасады. Сонымен бірге, шикізаттың деңгей бағасы салыстырмалы төмен болып қалмақ, бұл нарықтағы тауарлардың басымдық ұсынысының салдары және сұраныс дамушылығына мүмкіндіке қатысты алаңдаушылық болуы болып табылады.
Ертеректеу көрсеткіштердің төмендеуіне, биылғы жылдың қаржы нарығының ахуалы жақсарғанына қарамастан, активтердің бағаларының құлауы, тиімді айырбас бағамы өсуі және АҚШта несиелеу пайыз ставкасының көтерілүіне қатысты несиелеу ахуалының нашарлауына мүмкіндік тудыруы, Жапония және еуроаймақтың қосымша қуаттау шараларына қарамастан, 2015 жылдың екінші жартысымен салыстыра отыра қаржылық жағыдай жалпы тым қатты болмақ. Жалпы баяу әлемдік дамушылық 2016 жылдың екінші жартысында қалыптасуы басталып және 2017 жылы жалғасады.
Осылайша, ағымды жылы әлемдік ЖІӨА 3 пайызға және 2017 жылы 3,3 паыйзға өсуі қарайлауда. Тиісінше ЭЫДҰ елдерінің ЖІӨА бұл ретте 1,8 және 2,1 пайызға ұлғаймақ. Атап өтүге тиісті, бұрынғы ЭЫДҰ болжамында дүниежүзілік экономиканың дамушылық деңгейі 2016 жылы 3,3 пайызға және 2017 жылы 3,6 пайызға өсітінін, ал тиісінше өздік ұйымына – 2,2 және 2,3 пайыз көрсеткен.
22 елдің дамуы жақсаратының және 12 елдің - нашарлауын бағалауда. Бұл ретте, 2016 жылы ең жөғары ЖІӨА өсімі (+4,1)- Ирландияда, 2017 жылы - (+4,1пайызға) -Түркияда өсіуі орын алмақ. Сонымен қатар ағымдағы жылда Грецияның ЖІӨАсы 1,2 пайызға құлдырауы күтілүде, яғни айтарлықтай бұрынғы бағалаудан минусты 0,2 пайызға жаманырақ.
Ағымдағы жылда АҚШтың, Германияның және Францияның экономикасы тиісінше 2,5 пайызға, 1,3 пайызға және 1,5 пайызға, ал тиісінше 2017 жылы – 2,4 пайызға, 2 пайызға және 1,6 пайызға дамылмақ.
2016 жылы, созыла берген экономиканың құлдырауы ЭЫДҰге кірмейтін Бразилияда 1,2 пайызға және Ресейде 0,4 пайызға тосулы, яғни өткендегі бағалаудан (-4пайызға) және (-1,7 пайызға) жақсырақ.
ЭЫДҰға кірмейтін – Үндістан және Қытайда ағымдағы жылда тиісінше жанама өсуі 7,3 және 6,5 пайыз құрастырмақ, ал келесі жылы – 7,4 пайыз және 6,2 пайыз, яғни бұрынғы болжау шамасындағы деңгейде. Қортынды, ағымдағы жылдың қорытынды бойынша ҚХР ЖІӨАсы 19,2 трлн. АҚШ доллар құруы мүмкін (2010 жылдың бағасымен) және 20,4 трлн. – келесі жылы, осылайша ілгерідегі АҚШты тиісті 16,8 және 17,2 трлн. доллар мән- мағынасымен екінші орында қалдырып кетпек. Атап өту керек, ЭЫДҰдің бағалауы бойынша ҚХР экономикасы барлық шамамен АҚШ экономикасын әлі қайда 2014 жылы тиісінше олардың ауқымы 16,8 және 16,2 трлн.
Энергияқоры
Жалпы, ЭЫДҰ болжамы бойынша әлемде 2016 жылы мұнай жұмсау бір тәулікте маңызды 95,9 млн. барелльге қол жеткізүін тосуда, яғни 2015 жылға қарағанда 1,2 млн. көбірек және 2015 жылдың қарашаша айында жасалған болжаудан 200 мыңнан астам артық. Осылайша ЭЫДҰ елдерінің бөлшегіне 48 пайыз дүниежүзілік тұтыну келеді, ал 2007 жылы осы көрсеткіш 57,6 пайыз құрылған болатын. Сонымен бірге, ағымды жылда ЭЫДҰдың мұнай жұмсау мөлшері тағы 200 мың баррельге яғни қарашадағы болжам бойынша 2015 жылмен салыстырғанда – 40 мың баррельге қысқартылуы күтілуде.
Мұнайдың орта жылдық бағасы, болжау бойынша ағымды жылда баррельге 41,8 доллар және 2017 жылы - 45 доллар құрады. Ертеректеу, 2015 жылдың қараша айында, 2016-02017 жылдары орта жылдық бағасы 50 доллар болады деп күтілген болатын.
Еңбек нарығы
ЭЫДҰ елдерінің еңбек нарығының мәселесін атап өтсек, жұмыссыздықтың деңгейі 6,4 пайыз ағымды жылда, ал келесі жылы – 6,2 пайыз болуы күтілуде, яғни бұрынғы болжамдардан 1 п.к. төмен. Ең жөғары деңгейде жұмыссыздықты Испания сақтауда, ағымдағы жылда көрсеткіш не бары 19,8 пайыз деңгейі болжаулы және -18,4 пайыз келесі жылы болмақ, ең аз –Жапонияда (тиісінше 3,2 және 3,1 пайыз). Тиісінше 2016 және 2017 жылдары еуроаймақта бұл көрсеткішті 10,2 және 9,8 пайыз деңгейн тосуда.
Жалпы ЭЫДҰде 2016 жылы 580 млн. адам жұмыс басты болмақ, яғни 2015 жылы жұмыспен қамтылғандардың мөлшерінен 1,5 пайызға көбірек, бұл ретте бұрынғы болжаммен салыстырғанда, қол бос болмаушылықтың бағалауы 5,1 млн. адамға көбейген. Сонымен бірге, ағымды жылда жалпы жұмыссыздардың мәртебесі ретімен 39,8 млн. адам болып, яғни 2015 жылдан 1,5 млн. азды қарайлауда. 2017 жылы олардың саны 38,9 млн. адам деңгейде яғни тағы ары қарай 936 мыңға қысқартылуы тосылы.
Ағымды жылда, ұйымның болжамы бойынша жалпы экономикада еңбек өнімділігі ЭЫДҰ бойынша орташа есеппен -1,03пайызға, 2017 жылы -1,047 пайызға өспек. Бұл ретте осы көрсеткіштер бойынша Ирландия, Польша, Словакия, Чилидің дамушылығы өсіп басшы болып тұрмақ. Греция, Италия, Венгрияда дамушылықтарының көрсеткіштері ең аз болып тосулы, не бары бір пайыздан төмендеу құрмақ.