2023-2050 жылдарға ДЕМОГРАФИЯЛЫҚ БОЛЖАМ

2022 жылы Қазақстанда туу коэффициенті әлемдік орташа деңгейден 29%-ға жоғары, ал өлім деңгейі 11%-ға төмен, соның салдарынан табиғи өсім коэффициенті әлемдік орташа көрсеткіштен 52%-ға жоғары мәнін құрастырды.

Алайда, 2022 жылда өңірлер бөлінісінде туу деңгейі 15-49 жас аралығындағы мың әйелге шаққанда СҚО-да 49-дан Түркістан облысында 128-ге дейін 2,6 есе, ал өлім деңгейі мың тұрғынға шаққанда Астана қаласында 4 жағдайдан, СҚО-да 11,6 жағдайға дейін 2,9 есе өзгерді.

Мигранттардың негізгі өңіріші ағындары ауылдық жерлерден аудан және облыс орталықтарына, ал өңірлерден – Алматы, Астана және Шымкент қалаларына қалыптасты.

2022 жылы облыс орталықтары халқының көші-қон ішкі өсімі 17 мың адамды құрады, мегаполистерде – 73 мың адамды, ал ауылдық аумақтардан республикаішілік таза шығуы 68 мың адамды құрады.

Қазақстан халқының орташа жылдық саны 2050 жылға қарай 39%-ға немесе 7,7 млн адамға өсіп, 27,6 млн адамға жетеді деп күтіледі.

Болжамның базалық нұсқасына сәйкес халықтың жылдық өсу қарқыны жылына 1,1-1,3% шегінде өзгереді, орташа жылдық қарқыны 1,3% құрайды.

Мегаполистердегі халықтың саны 2050 жылға қарай 5,4 млн адамға өсіп, 10,2 млн адамға жетуі мүмкін, ал Қазақстанның жалпы халқындағы үлесі 37% құрауы мүмкін.

Оңтүстік өңірлердегі халықтың саны 1,8 млн адамға, батыс өңірлерде 1,4 млн адамға өсуі мүмкін, ал орталық пен шығыста 464 мың адамға, солтүстік өңірлерде 427 мың адамға қысқаруы мүмкін.

Алматы облысы халқы 928 мың адамға, Түркістан облысы халқы 759 мың адамға, Маңғыстау облысы халқы 742 мың адамға өсуі мүмкін.

Қостанай облысы халқы 197 мың адамға, СҚО – 196 мыңға, ШҚО және Абай – әрқайсысы 122 мың адамға азаюы мүмкін.

2023 жылы жұмыс күші 9,3-тен 9,5 млн дейін болуы мүмкін, алайда 2027 жылға дейін өсім аз немесе мүлдем болмайды, бірақ 2032 жылға қарай 10 млн. адамнан, ал 2040 жылға қарай 11 млн. адамнан асады.

2050 жылға қарай жұмыс күші санының 28%-ға немесе 12,1 млн адам деңгейіне дейін өсуі күтіледі.

Жалпы халық сияқты, жұмыс күші санының негізгі өсуі мегаполистерде, сондай-ақ Маңғыстау, Алматы және Атырау облыстарында күтіледі.